Спасайте!!! Нужно составить 6 предложений со словами: Қателік Майлы Таңдап-талғай Жасанды Өз уақытында Құрам Сусын Нужно сотавить без ошибок

Қымыз-Шипалы сусын!Қымыз – ауруға ем, сауға қуат.Қымыздың денсаулыққа тигізер пайдасын айтып тауыса алмайсың. Қымызқұрамында «С» дәрумені мол, сиыр сүтімен салыстырғанда он есе көп. Оныңемдік қасиеттері, әсіресе құрт ауруын емдеу қасиеті жоғары. Оның адамағзасын әлсірететін созылмалы ауруларға қарсы күресетін артықшылығын даайта кеткен жөн.Дәрігерлер қымызды безгек ауруына және жөтелге қарсыішуге ұсыныс жасайды. Қымызбен емделгенде қан құрамындағы гемоглобинэритроцит көбейеді. Тамырдың соғуы жиілеп, қан айналымы жылдамдайды. Қантамыры жұмысы мен жүрек соғысы жақсарады.Ал осы күні жастар жағықымыздың орнына шетелдік «Coco-cola», «Pepsi-cola» тәрізді сусындардыжиі тұтынады. Оның ағзаға зияндылығын ескеріп жүрген бірі жоқ.«Coco-cola»-ның бала денсаулығына ауыр зиян келтіретінін дүниежүзібіліп, жар салып жатыр. Тіпті жарнамалауға тыйым салып, компанияға оныңзияндығын мойындаты. Осы «Coco-cola» сусынымен көліктің есігін жуғандабояуы бірден кетіп қалыпты. Тағы бір мысал – ауылдағы мал сойған үйқарын тазалау үшін осы сусынды пайдаланады екен. Жаңа сойылған малдыңқарнын 15-20 минут «Coco-cola» сусынына салып қойса, қарын аппақ болыпшыға келетін көрінеді.«Pepsi-cola» сусынын да ішкеннен сақтану керек.Бұл сусын денсаулыққа өте қауіпті. Айталық, семіздік, диабет, жүрек, қантамырлары ауруларына шалдықтырады.Сондықтан, тек қанаата-бабаларымыздың ізімен ұлттық тағамдарымызды бойымызға, ұлттыққұндылықтарымызды жанымызға азық етейік, ағайын!Бекем ТАЛАСБЕКДерек пендәйек:Қымыз — шипалы әрі жұғымды сусын. Сапы қымыз — дертке шипа,денеге күш. Қымыз жылқы терісінен тігіліп, тобылғы түтінің ысы әбденсіңген сабада не болмаса ағаш күбіде ашытылады. Қымыздың ашытқысы “қор”деп аталады. Дәкеге түйген қорды сабаға немесе салып,оның үстіне біршелектей жаңа сауған салқын самалды құйып,ыдыстың сыртын жылы ораптастайды. Қор езіліп, саумалға тегіс тарағанда саумалдың дәміқышқылданады. Сөйтіп жаңа қор жасалады. Жаңа қордың үстінесалқындатылған (әйтпесе қымыз іріктеніп кетеді) саумалды құйып, саумаләр құйылған сайын піспекпен жарты сағаттай пісіп араластырады. 
Қымызашытылатын ыдысқа қойдың сүр қазысы мен семіз жаясын салса,қымыз майлыәрі жұмсақ болады. Әдетте,қымыздың өзінен де май шығады. Ол май қымыздыңбетінде қалқып жүреді. Іңірде пісірілген қымызды жылылап қымтап, келесікүні биенің бас сауымы сауылып болғаннан кейін ғана қотарады. 
Сабамен күбіні аптасына ең кемі бір рет ыстайды. Әжелеріміз күбінікиікотымен ыстаған. Киікоты піскенде оны келесі жылға жететіндей орып,кептіріп алатын болған. Дер кезінде тазартып, ысталмаған ыдыс өңезденіп,қымыздан ескі дәм шығады. Қымыздан бір күнге жетерлік мөлшерде қотарыпалғаннан кейін, оның орнына қайта саумал құйылады. Бұл процесс биеағытылғанға дейін осылай жалғасады. Қымыз қотарғанда ыдыстың түбіндежетерлік мөлшерде қор қалуы тиіс. 
Қымыз дайындау шеберлігіне, сүттің тегіне,уақыт мезгіліне қарай бірнеше түрге бөлінеді. Осыған орай оның аталуы да алуан түрлі.Уызқымыз — биені алғаш байлағанда ашытылатны қымыз. Мұны бие бау деп театайды.Бал қымыз — әбден пісілген және бойына жылқының не қойдың майысіңген бапты жұмсақ қымыз. Мұндайа қымыздың түрі әдеттегідей қымыздангөрі сары әрі қою болады.Бесті қымыз — төрттүн асып, ашуы мейліншежеткен қымыз.Дөнен қымыз — үш түнегеннен кейін қотарылатын, мейліншеашуы жеткен қымыз.Жуас қымыз — үстіне саумал құйып жұмсартылған қымыз.Қымыз аса ашып кеткенше ішуге қолайлы болуы үшін осылай істейді.Құнанқымыз — екі түнегеннен кейін ғана қотарылатын қымыз. Бұл түнеме қымызғақарағанда күшті болады.Қысырақ қымыз — бірінші рет құлындаған биеніңсүтінен ашытылатын қымыз. Қулық биенің сүті жылда сауылып жүрген сарықарын мама билердің сүтіне қарағанда әлдеқайда қуатты болады. Оны әдетте“ту қымыз” деп те атайды.Қысырдың қымызы — бие ағытылғаннан кейін, жем-шөбі дайын адамдар қысыр биелерді іріктеп алып қалып, қыстай қолдаұстап сауады. Сондықтан да бұл қымызды “қысырдың қымызы” деп атайды.Сарықымыз — шөп пісіп,биенің сүті қойылған кезде ашылатын қымыз. Жаздыкүнгіқымызға қарағанда қою әрі өңі сары болады.Сірге жияр қымыз — биеағытылар кездегі ең соңғы қымыз. Бие алғаш байланып, уыз қымыз ішердебір той болса, бие ағытылып, сірге жияр қымызды ішерде тағы бір тойболады.Түнеме қымыз — ескі қымыздың үстіне саумал құйылып, келесі күні ( тағы бір күн асқаннан соң) қотарылатын қымыз.